Tỷ trọng kế còn được biết đến với một tên gọi khác là thủy lực kế. Đây là một thiết bị không thể thiếu tại các lab hay những xí nghiệp, công ty hoạt động trong lĩnh vực chất lỏng. Hiệu chuẩn tỷ trọng kế sẽ giúp cho thiết bị này hoạt động chính xác và tránh được những rủi ro không đáng có. Vậy tỷ trọng kế là gì? Quy trình hiệu chuẩn của thiết bị này ra sao? Hãy cùng ISOCAL khám phá nhé.
Khái quát về tỷ trọng kế
Tỷ trọng kế là gì?
Tỷ trọng kế là một dụng cụ hình trụ làm từ thủy tinh. Cấu tạo của nó gồm hai phần trên và dưới. Phần trên là ống thủy tinh tròn có thang chia độ, phần dưới có đáy hình nón hoặc hình bán cầu. Phần dưới của tỷ trọng kế được nhồi chất làm đầm bị chìm hoàn toàn. Dụng cụ này có công dụng đo mật độ tương đối của chất lỏng dựa trên độ nổi.
Phân loại tỷ trọng kế
Có hai cách để phân loại tỷ trọng kế là dựa theo thang đo và cách đọc.
Khi phân loại dựa theo cách đọc:
- Nếu thang đo của dụng cụ này viết “đọc trên” thì ta sẽ đọc kết quả theo mép trên của đường cong mao dẫn chất lỏng.
- Nếu thang đo không viết gì tức là ta sẽ “đọc dưới”, tức là đọc kết quả theo mép dưới của đường cong mao dẫn
Khi phân loại theo thang đo:
- Tỷ trọng kế hiển thị ở dạng độ Baume của chất lỏng nhẹ hơn nước.
- Tỷ trọng kế hiển thị ở dạng % của các chất hòa tan trong nước tại nhiệt độ riêng viết trên thân tỷ trọng kế.
- Tỷ trọng kế hiển thị trọng lượng riêng tại nhiệt độ riêng của nước.
- Tỷ trọng kế đo khối lượng riêng của chất lỏng tại nhiệt độ riêng viết trên tỷ trọng kế với đơn vị khối lượng riêng.
Quy trình hiệu chuẩn tỷ trọng kế
Các phép hiệu chuẩn tỷ trọng kế
- Kiểm tra bên ngoài
- Kiểm tra kỹ thuật
- Kiểm tra đo lường
Phương tiện hiệu chuẩn tỷ trọng kế
- Thiết bị chuẩn đo khối lượng riêng
- Bể ổn nhiệt
- Thiết bị đo nhiệt độ
- Thiết bị đo độ ẩm
- Thước vạch
- Lúp đo
- Ống chứa dung dịch
- Phễu thủy tinh
- Khăn mềm
- Que khuấy
- Dung dịch rửa, xăng, nước tinh khiết
- Cồn Etylic và dung dịch Sulfocromic
Điều kiện hiệu chuẩn tỷ trọng kế
- Độ ẩm không được vượt mức 80%RH
- Nhiệt độ phòng (201)°C
- Khu vực hiệu chuẩn phải được trang bị đầy đủ tủ hút, mặt nạ phòng độc, trang thiết bị phòng chống cháy nổ.
Chuẩn bị hiệu chuẩn
- Chuẩn bị đầy đủ các phương tiện, công cụ và thiết bị đã liệt kê trong phần phương tiện hiệu chuẩn.
- Kiểm tra 5 điểm được đánh số trên thang đo của tỷ trọng kế, trừ điểm đầu và điểm cuối. Mỗi điểm tương ứng với 10%, 30%, 50%, 70% và 90% chiều dài thang đo.
- Làm sạch tỷ trọng kế bằng cồn etylic. Riêng những tỷ trọng kế cần hiệu chuẩn trong hỗn hợp xăng dầu phải rửa bằng xăng có khối lượng riêng 730kg/mét khối.
- Để ráo dụng cụ trước khi sử dụng, tránh va đập hay cọ sát mạnh.
- Pha chế dung dịch hiệu chuẩn.
- Bỏ ống chứa dung dịch hiệu chuẩn vào bể ổn nhiệt có nhiệt độ 20°C
Tiến hành hiệu chuẩn tỷ trọng kế
Kiểm tra bên ngoài
- Tỷ trọng kế phải còn nguyên vẹn nhãn mác ghi thông tin sản xuất.
- Kiểm tra bề mặt của tỷ trọng kế, đảm bảo bề mặt làm từ thủy tinh trong suốt, nhẵn, không có bọt khí, gợn hay những lỗi khác.
- Thang đo phải được lắp cố định vào dụng cụ, các vạch chia độ phải sắc nét và đều nhau.
- Vật liệu đầm phải được giữ cố định.
Kiểm tra kỹ thuật
- Điểm đầu thanh đo phải cách đầu thanh đo 15mm, điểm cuối thanh đo cách điểm thay đổi tiết diện ngang 3mm.
- Thang đo phải nằm trong thanh đo. Các vạch chia phải vuông góc với trục của tỷ trọng kế, không bị đứt đoạn.
- Khoảng cách giữa hai vạch không được vượt quá 3mm và nhỏ hơn 0.8mm.
- Khi được thả vào trong dung dịch, Tỷ trọng kế phải nổi theo phương thẳng đứng, các vạch trên thang đo song song với bề mặt chất lỏng.
Kiểm tra đo lường
- Xác định giá trị khối lượng riêng dung dịch hiệu chuẩn bằng thiết bị chuẩn đo khối lượng riêng. Thực hiện đo dung dịch để hiệu chuẩn tại nhiệt độ (20 ± 0,02) độ C ít nhất 3.
- Tiến hành đo tỷ trọng kế cần hiệu chuẩn
- Khuấy kỹ dung dịch. Sau khi tan hết bọt khí, đặt tỷ trọng kế vào dung dịch. Khi bề mặt dung dịch cách điểm hiệu chuẩn 3-4mm, thả nhẹ cho tỷ trọng kế chuyển động tự do trong dung dịch.
- Đảm bảo rằng tỷ trọng kế chuyển động theo phương thẳng đứng.
- Khi tỷ trọng kế ổn định trong dung dịch, không còn va chạm với thành ống mới được ghi lại kết quả.
- Khi đọc kết quả, người đọc phải nhìn vuông góc với thang đo chia độ tại đường cong mao dẫn. Nếu mép đường cong mao dẫn trùng với vạch chia thì ghi lại giá trị. Nếu mép của đường cong mao dẫn nằm trong khoảng cách giữa hai vạch liền nhau thì phần nhìn thấy sẽ là phần thập phân.
- Nếu nhiệt độ viết trên thang đo của tỷ trọng kế không phải là 20°C thì cần phải tính số hiệu chênh lệch nhiệt độ.
Ước lượng độ không đảm bảo đo
Dưới đây là bảng tổng hợp các nguyên nhân gây ra độ không đảm bảo đo khi hiệu chuẩn dụng cụ tỷ trọng kế trong phòng thí nghiệm.
Lời kết
Tỷ trọng kế có chu kỳ hiệu chuẩn là 1 năm. Để đảm bảo tỷ trọng kế của bạn luôn hoạt động ở trạng thái tốt nhất và ít rủi ro xảy ra nhất. Hãy tìm đến những đơn vị hiệu chuẩn có chất lượng cao để sử dụng dịch vụ hiệu chuẩn tỷ trọng kế. Công ty cổ phần hiệu chuẩn ISOCAL là đơn vị hiệu chuẩn uy tín với đội ngũ chuyên viên giàu kinh nghiệm. Hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn chi tiết và đầy đủ về dịch vụ.