Nguồn vật đen chuẩn là dụng cụ được sử dụng trong kiểm định thiết bị y học. Vậy quy trình hiệu chuẩn của nó được tiến hành ra sao? Hãy cùng ISOCAL tìm hiểu kỹ hơn về vấn đề này qua bài viết sau đây nhé!
Giải thích thuật ngữ
- Nguồn bức xạ vật đen chuẩn: là tổ hợp thiết bị gồm khoang vật đen, hệ thống đo và điều khiển ổn định nhiệt độ của khoang vật đen.
- Khoang vật đen: được xem là nguồn bức xạ tuyệt đối, phát ra nhiệt độ bức xạ có hệ số bức xạ ε lớn hơn 0,999.
- Hệ số bức xạ: là tỉ số giữa cường độ bức xạ của một vật với cường độ bức xạ của vật đen tuyệt đối ở cùng nhiệt độ
- Nhiệt độ bức xạ: là nhiệt độ của vật đen được quy ước là nhiệt độ bức xạ từ vật cần đo
Quy trình hiệu chuẩn nguồn vật đen chuẩn
Quy trình hiệu chuẩn dưới đây chỉ áp dụng cho đối tượng có trong phạm vi từ 35 ℃ đến 42 ℃. Hệ số bức xạ từ 0,999 trở lên. Sai số tối đa là 0,06 ℃. Nguồn vật đen chuẩn được dùng để kiểm định nhiệt kế y học điện tử bức xạ hồng ngoại đo tai.
Các phép hiệu chuẩn
Cần tiến hành lần lượt các phép hiệu chuẩn như sau:
- Kiểm tra bên ngoài
- Kiểm tra đo lường
Phương tiện hiệu chuẩn nguồn vật đen chuẩn
Một số phương tiện cần sử dụng trong quá trình hiệu chuẩn nguồn vật đen chuẩn gồm:
- Chuẩn đo lường: nhiệt kế chuẩn
- Phương tiện phụ: găng tay bảo hộ và khăn bông sạch
Điều kiện hiệu chuẩn
Để quá trình hiệu chuẩn diễn ra chính xác, hiệu quả cần đảm bảo các điều kiện sau:
- Nhiệt độ môi trường hiệu chuẩn ở 23℃. Sai số cho phép ± 2℃
- Độ ẩm tối đa là 70 %RH
- Điện áp nguồn cung cấp phải đảm bảo yêu cầu kỹ thuật.
Chuẩn bị hiệu chuẩn nguồn vật đen chuẩn
Trước khi tiến hành hiệu chuẩn phải thực hiện các thao tác chuẩn bị dưới đây:
- Chọn chuẩn đo lường
- Vệ sinh sạch vật cần hiệu chuẩn. Chuẩn bị các thiết bị phụ. Kiểm tra khả năng hoạt động của nó theo mô tả kỹ thuật. Đặt ở nơi không bị các luồng không khí tác động trực tiếp.
- Chuẩn bị các thiết bị phụ để gá lắp và đọc giá trị của nhiệt kế chuẩn trên nguồn vật đen cần hiệu chuẩn. Nhúng nhiệt kế chuẩn vào sát đầu chóp nón của khoang vật đen (không chạm trực tiếp vào) đang đựng trong bình điều nhiệt.
- Vận hành hệ thống thiết bị chuẩn và thiết bị cần hiệu chuẩn theo hướng dẫn sử dụng. Đặt nhiệt độ phù hợp với đối tượng cần hiệu chuẩn ở điểm kiểm tra đầu tiên.
Tiến hành hiệu chuẩn nguồn vật đen chuẩn
Kiểm tra bên ngoài
Kiểm tra bên ngoài theo các yêu cầu sau đây:
- Đối tượng cần hiệu chuẩn phải có đầy đủ ký, mã hiệu, nơi sản xuất
- Đưa chỉ thị cần hiệu chuẩn về đơn vị độ C
- Phạm vi đo tối thiểu dao động từ 35 ℃ đến 42 ℃
- Các số, tín hiệu, chỉ thị phải rõ ràng, chính xác, không được gây nhầm lẫn trong quá trình đọc
Nếu không thỏa mãn các yêu cầu trên thì không được tiến hành kiểm tra tiếp.
Kiểm tra đo lường nguồn vật đen chuẩn
Kiểm tra theo quy trình như sau:
| Chọn các điểm kiểm tra | Chọn 3 điểm từ nhiệt độ thấp đến cao.
|
| Tại mỗi điểm nói trên, đọc tối thiểu 10 lần giá trị đối với đối tượng cần hiệu chuẩn và nhiệt kế chuẩn khi nhiệt độ đã ổn định. Trình tự đọc như sau: (Nhiệt kế chuẩn) → (nguồn vật đen) → (nhiệt kế chuẩn) → (nguồn vật đen)… | |
| Giá trị tại mỗi điểm kiểm tra cần hiệu chuẩn và của nhiệt kế chuẩn là giá trị trung bình của các lần đọc số chỉ | |
| Sai số của đối tượng cần hiệu chuẩn là hiệu số chỉ nhiệt độ trung bình của nó và nhiệt kế chuẩn. Được tính theo công thức: t=tnvd–tnkc | |
| Trình tự tiến hành kiểm tra tại một điểm | Vận hành tổ hợp chuẩn và đ cần hiệu chuẩn theo hướng dẫn sử dụng. Đặt điểm nhiệt độ kiểm tra đầu tiên trên nguồn vật đen cần hiệu chuẩn. |
| Khi nhiệt kế chuẩn chỉ nhiệt độ ổn định sau khoảng 10 phút, đọc và ghi chỉ số của nhiệt kế | |
| Lần lượt đặt nhiệt độ của nguồn vật đen cần hiệu chuẩn tương ứng với điểm kiểm tra thứ 2 và điểm kiểm tra thứ 3. Trình tự và cách đo lặp lại như mục trên. | |
| Sau khi đo, ghi các giá trị nhiệt độ trung bình của nguồn vật đen cần hiệu chuẩn, của nhiệt kế chuẩn. Tính sai số tại các điểm kiểm tra |
Ước lượng độ không đảm bảo đo
Độ không đảm bảo đo (ĐKĐBĐ) được ước lượng như sau:
| ĐKĐBĐ của tổ hợp chuẩn uch | ĐKĐBĐ do độ tản mạn kết quả đo của nhiệt kế chuẩn, uch1 | Tính theo công thức: uch=uch12+uch22+uch32 |
| ĐKĐBĐ do nhiệt kế chuẩn , uch2 | ||
| ĐKĐBĐ do độ trôi của nhiệt kế chuẩn , uch3 | ||
| ĐKĐBĐ của nguồn vật đen cần hiệu chuẩn ubk | ĐKĐBĐ do độ tản mạn kết quả đo , ubk1 | Tính theo công thức: ubk=ubk12+ubk22+ubk32 |
| ĐKĐBĐ do độ phân giải, ubk2 | ||
| ĐKĐBĐ do độ ổn định và đồng đều của bình điều nhiệt, ubk3 | ||
| ĐKĐBĐ chuẩn tổng hợp uc | Tính theo công thức: uc=uch2+ubk2 | |
| ĐKĐBĐ mở rộng u95 | Tính theo công thức: U95= 2 uC (hệ số phủ k = 2) | |
Xử lý chung
- Sau khi hiệu chuẩn, nếu có sai số nhỏ hơn 0,06 ℃ sẽ được cấp chứng chỉ hiệu chuẩn (tem/con dấu/giấy chứng nhận hiệu chuẩn…).
- Nếu không đảm bảo mức sai số quy định thì sẽ không được cấp chứng chỉ hiệu chuẩn mới và xoá dấu hiệu chuẩn cũ.
- Chu kỳ hiệu chuẩn: 12 tháng
Lời kết
Nguồn vật đen chuẩn đóng vai trò vô cùng quan trọng trong đời sống hằng ngày. Vậy nên cần phải chú trọng hiệu chuẩn mỗi khi đến kỳ hạn. Công ty cổ phần hiệu chuẩn ISOCAL tự tin sẽ đem lại trải nghiệm tuyệt vời cho quý khách hàng trong lĩnh vực hiệu chuẩn. Hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn kỹ hơn về dịch vụ và chi phí thực hiện nếu bạn đang quan tâm nhé!