Hộp điện trở chuẩn được dùng để kiểm định phương tiện đo điện trở cách điện hoặc điện trở tiếp đất. Để hộp điện trở chuẩn luôn hoạt động ổn định, người ta sẽ lên kế hoạch hiệu chuẩn thiết bị này theo chu kỳ. Vậy quy trình hiệu chuẩn hộp điện trở chuẩn được thực hiện thế nào? Hãy để ISOCAL bật mí cho bạn trong bài viết này.
Quy trình hiệu chuẩn hộp điện trở chuẩn
Giải thích thuật ngữ
- Hộp điện trở chuẩn: Vật đo điện trở đa trị có cấu tạo là các cuộn điện trở đơn trị chính xác.
- Hộp đo điện trở chuẩn đơn trị: Hộp điện trở chuẩn được tạo nên từ các điện trở chính xác. Mỗi điện trở sẽ có các cực nối riêng cho từng cuộn trên hộp điện trở.
- Hộp điện trở chuẩn thập phân (hay đề các): Hộp điện trở này có cấu tạo từ một hay nhiều đề các được mắc nối tiếp với nhau. Các đề các này sẽ tạo ra một tổ hợp dải điện trở thập phân nhất định.
- Hộp điện trở kiểu điện tử: Hộp điện trở có các giá trị điện được thiết lập bằng mạch điện tử.
- IUT (instrument under test): Hộp điện trở chuẩn được hiệu chuẩn.
- Sai số cho phép: là giới hạn sai số của IUT được xác định từ cấp chính xác ghi trong hồ sơ kỹ thuật của nhà sản xuất.
Các phép hiệu chuẩn
- Kiểm tra bên ngoài
- Kiểm tra kỹ thuật
- Kiểm tra đo lường
Phương tiện hiệu chuẩn hộp điện trở chuẩn
- Các điện trở chuẩn
- Cầu kép Kelvin và Ohm mét dùng sơ đồ đo bốn cực.
- Máy đo điện trở cao.
- Dụng cụ đo điện trở cách điện.
Điều kiện hiệu chuẩn
- Nhiệt độ của môi trường hiệu chuẩn: (235)°C.
- Độ ẩm không được lớn hơn 70%RH.
- Tần số nguồn điện: 50Hz0,25%.
- Dạng sóng của nguồn điện cung cấp: điện áp và dòng điện phải có bước sóng hình sin. Hệ số méo phi tuyến của sóng không lớn hơn 1%.
Chuẩn bị hiệu chuẩn
- Vệ sinh sạch sẽ IUT và các phương tiện tham gia vào quy trình hiệu chuẩn điện trở chuẩn.
- IUT và cá phương tiện hiệu chuẩn phải được đặt trong điều kiện hiệu chuẩn ít nhất 1 giờ.
- Các phương tiện cần cấp nguồn cần được bật làm nóng trước khi hiệu chuẩn 1 giờ.
- Các tài liệu cần thiết.
Tiến hành hiệu chuẩn hộp điện trở chuẩn
Kiểm tra bên ngoài
Trên IUT phải thể hiện rõ các thông tin sau:
- Tên gọi
- Ký hiệu của nhà sản xuất.
- Ký hiệu đơn vị đo của máy
- Ký hiệu cực đo
- Số hiệu
- Cấp chính xác
Không bị nứt vỡ bên ngoài thân vỏ hay bị hư hỏng cơ học, do phóng điện hay do ăn mòn.
IUT còn nguyên vẹn, các cực nối chắc chắn, không bị gãy nứt.
Các chuyển mạch như chốt cắm, nút vặn phải còn nguyên vẹn và hoạt động tốt.
Kiểm tra kỹ thuật
Kiểm tra nguồn điện cung cấp
- Kiểm tra nguồn cung điện cho các thiết bị tham gia vào quá trình hiệu chuẩn. Đảm bảo rằng nguồn cung cấp điện phải đúng với yêu cầu của tài liệu kỹ thuật. Các cầu chì và mạch bảo vệ của nguồn cung cấp phải còn hoạt động tốt.
- Kiểm tra hoạt động của các đề các trong IUT. Thay đổi hoạt động của IUT từ bé đến lớn nhất. Quan sát số chỉ thị của Ôm nét sao cho tương ứng với các giá trị trên IUT sao cho không xảy ra thay đổi đột ngột nào.
Kiểm tra điện trở cách điện
- Sử dụng công cụ đo điện trở cách điện để xác định điện trở cách điện của IUT.
- Dải đo của đồng hồ khi so với giá trị điện trở của IUT phải lớn hơn 10 lần.
- Điện áp đặt vào IUT để kiểm tra cách điện phải phù hợp với giá trị điện áp làm việc lớn nhất của IUT.
- Phép đo diễn ra giữa các cực nối đã được nối chung với nhau và vỏ hộp.
Kiểm tra đo lường
- Tiến hành xác định tất cả các giá trị điện trở của hộp điện trở nếu đó là hộp điện trở đơn trị.
- Đối với hộp điện trở thập phân cần xác định giá trị điện trở ứng với từng vị trí trong từng đề các. Khi giá trị điện trở của một đề các đang được xác định, các đề các còn lại phải được đặt ở vị trí nhỏ nhất.
- Ground hay hộp điện trở có cực đất phải được nối đất với cực đất của IUT.
- Guard hay hộp điện trở có cực màn chắn phải được nối với cực màn chắn của chuẩn theo sơ đồ được nhà sản xuất quy định.
- Đối với hộp điện trở có giá trị lớn thì điện áp đặt vào IUT không vượt quá giới hạn nhà sản xuất quy định.
- Đối với hộp điện trở giá trị nhỏ thì cường độ dòng điện qua IUT không được vượt quá giới hạn cho phép.
Ước lượng độ không đảm bảo đo
Quy trình hiệu chuẩn hộp điện trở chuẩn cần ước lượng độ không đảm bảo đo thông qua các thành phần sau:
- Độ không đảm bảo đo gây ra bởi do phép đo lặp.
- Độ không đảm bảo đo gây ra bởi của chuẩn đo lường.
- Độ không đảm bảo đo gây ra bởi hệ thống đo.
- Độ không đảm bảo đo gây ra bởi IUT.
Xử lý chung
Hộp điện trở chuẩn nếu đạt hết các yêu cầu mà quy trình hiệu chuẩn đưa ra sẽ được cấp giấy chứng nhận hiệu chuẩn có hiệu lực trong vòng 1 năm. Nếu hộp điện trở không đạt yêu cầu sẽ bị xóa dấu hiệu chuẩn cũ và không được cấp giấy hiệu chuẩn mới.
Lời kết
Hộp điện trở chuẩn là một thiết bị quan trọng trong lĩnh vực hiệu chuẩn điện – điện tử. Để quy trình hiệu chuẩn các thiết bị điện – điện tử diễn ra thông suốt và không gặp rủi ro. Quý khách hàng cần lên kế hoạch hiệu chuẩn thiết bị này thường xuyên. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, quý khách vui lòng liên hệ với ISOCAL để được tư vấn tận tình và chi tiết nhất.