Cột đo xăng dầu được kiểm định như thế nào?

Cột đo xăng dầu là dụng cụ thường được sử dụng trong cuộc sống. Vậy quy trình kiểm định của loại thiết bị này được tiến hành ra sao? Hãy cùng ISOCAL tìm hiểu kỹ hơn về vấn đề này qua bài viết sau đây nhé!

Quy trình kiểm định cột đo xăng dầu

Quy trình kiểm định sau đây chỉ áp dụng cho cột đo xăng dầu (CĐXD) có cấp chính xác là 0,5 dùng trong giao nhận và cấp phát xăng các loại, dầu hỏa, dầu diesel. Độ nhớt dao động trong khoảng (0,55 ÷ 8) mPas.

Giải thích thuật ngữ

  • PU: Đơn giá (đ/L)
  • Q: Lưu lượng chất lỏng (L/min)
  • VFD: Thể tích hiển thị tại CĐXD (L)
  • PFD: Giá tiền hiển thị tại CĐXD (đ)
  • PC: Giá tiền được tính (đ)
  • VREF: Thể tích đọc trên bình chuẩn (L)
  • VPR: Thể tích đặt trước (L)
  • EFD: Sai số chỉ thị thể tích (%)
  • EP: Sai số chỉ thị giá tiền (đ)
  • QA: Lưu lượng của không khí (L/min)
  • Qmin: Lưu lượng nhỏ nhất (L/min)
  • Qmax: Lưu lượng lớn nhất (L/min)
  • Qm: Lưu lượng lớn nhất đạt được (L/min)
  • Vmin: Lượng cấp phát tối thiểu (L)
  • Emin: Độ lệch thể tích quy định nhỏ nhất (L)
  • Epmin: Độ lệch giá tiền quy định nhỏ nhất (đ)
  • ∆EFD: Chênh lệch sai số giữa các phép kiểm tra ở cùng một giá trị lưu lượng (%)
  • EAV: Sai số trung bình của các phép kiểm tra ở cùng một giá trị lưu lượng (%)
    Dùng cột đo xăng dầu trong mua bán, trao đổi

Các phép kiểm định

Quy trình kiểm định cột đo xăng dầu phải được tiến hành lần lượt theo trình tự sau:

Kiểm tra bên ngoài
Kiểm tra kỹ thuậtKiểm tra sơ bộ 
Kiểm tra độ kín 
Kiểm tra hoạt động của cơ cấu xóa số 
Kiểm tra cơ cấu tự ngắt
Kiểm tra đo lườngXác định lưu lượng lớn nhất đạt được
Kiểm tra sai số 
Kiểm tra sai số tại lượng cấp phát tối thiểu
Kiểm tra cơ cấu tách khí 
Kiểm tra cơ cấu đặt trước
Kiểm tra cơ cấu tính tiền
Kiểm tra độ giãn nở ống mềm
Kiểm tra cơ cấu in (Chỉ áp dụng với CĐXD có thiết bị in)

Phương tiện kiểm định

Các phương tiện cần có trong quá trình kiểm định như sau:

  • Chuẩn đo lường: bộ bình chuẩn kim loại
  • Phương tiện đo sử dụng cùng với chuẩn gồm: ống đong chia độ, đồng hồ bấm giây, thiết bị kiểm tra tách khí và nhiệt kế thủy tinh.

Điều kiện kiểm định cột đo xăng dầu

Để tiến hành kiểm định cột đo xăng dầu, cần đáp ứng các yêu cầu sau:

  • Lắp CĐXD cố định, hướng thẳng đứng, đảm bảo yêu cầu kỹ thuật.
  • Nơi lắp đặt CĐXD phải chắc chắn. Các chi tiết, đường ống nối phải được thể hiện rõ ràng.
  • Kiểm định CĐXD bằng chất lỏng làm việc tại nhiệt độ môi trường. Mức nhiệt kiểm tra không vượt quá phạm vi hoạt động của thiết bị.

Chuẩn bị kiểm định 

Trước khi bắt đầu kiểm định, thiết bị cần đáp ứng các yêu cầu sau:

  • Bình chuẩn đã được tráng qua bằng chất lỏng làm việc của cột đo xăng dầu. Ngoài ra, bình chuẩn không được có điện thế tĩnh điện với CĐXD hoặc bể nguồn.
  • Có đủ thiết bị phòng cháy chữa cháy, bảo hộ lao động. 
  • CĐXD đã được phê duyệt theo quy định.
  • CĐXD đã được kiểm định ban đầu (đối với lần kiểm định thứ 2 trở đi).

Tiến hành kiểm định cột đo xăng dầu

Thực hiện theo trình tự sau:

Kiểm tra bên ngoài 

  • Kiểm tra sự phù hợp về chức năng, kích thước của CĐXD cần kiểm định.
  • Chắc chắn rằng CĐXD còn nguyên vẹn, không bị tráo đổi linh kiện.
  • Kiểm tra độ mới của các chi tiết, bộ phận. Yêu cầu độ mới tuyệt đối 100% (dành cho CĐXD kiểm định lần đầu trước khi sử dụng)
  • Kiểm tra độ chính xác của thiết bị với biên bản chứng nhận kiểm định cũ. (dành cho kiểm định định kỳ hoặc kiểm định sau sửa chữa)
  • Kiểm tra cầu dao, thiết bị đóng ngắt điện.
  • Kiểm tra công tắc điều khiển.
  • Kiểm tra một số yếu tố như: nhãn hiệu, ký hiệu, ống cao su, kính bảo vệ… để chắc chắn thiết bị sẽ phù hợp với quy trình kiểm định.

Kiểm tra kỹ thuật cột đo xăng dầu

Chú ý kiểm tra đầy đủ theo trình tự sau:

  • Kiểm tra sơ bộ: CĐXD phải hoạt động bình thường.
  • Kiểm tra độ kín: không có hiện tượng rò rỉ, chảy nước ở mối nối.
  • Kiểm tra hoạt động của cơ cấu xóa số: Với loại CĐXD có chỉ thị cơ khí và Với loại CĐXD có chỉ thị điện tử 
  • Kiểm tra cơ cấu tự ngắt: bơm vào bình chuẩn mức lưu lượng lớn nhất. Để đầu vòi cấp phát tiếp xúc trực tiếp với chất lỏng (xăng hoặc dầu các loại). Quan sát cơ cấu tự ngắt. Lặp lại thêm 1 lần nữa.
Một chiếc cột đo xăng dầu hiện đại

Kiểm tra đo lường

Thực hiện các bước theo trình tự sau:

  • Xác định lưu lượng lớn nhất đạt được: giá trị sau cùng tối thiểu phải đạt từ 50 % giá trị lưu lượng lớn nhất được quy định sẵn trên CĐXD trở lên.
  • Kiểm tra sai số: mức tối đa với kiểm định ban đầu là ± 0,3 %, với  kiểm định sau sửa chữa và kiểm định định kỳ là ± 0,5 %.
  • Kiểm tra sai số tại lượng cấp phát tối thiểu Vmin: sai số tối đa được phép là ± Emin.
  • Kiểm tra cơ cấu tách khí: có thể kiểm tra bằng mắt hoặc thiết bị chuyên dụng. Sai số được áp dụng cho thiết bị đo là ± 0,5 %. 
  • Kiểm tra cơ cấu đặt trước: cơ cấu giá tiền hay thể tích đặt trước phải tự động ngắt dòng chảy khi kết quả hiển thị trên cột đo bằng một trong hai yếu tố đó.
  • Kiểm tra cơ cấu tính tiền: giá tiền được tính dựa theo đơn giá và thể tích hiển thị trên CĐXD. Công thức tính:  PC=VFD x PU.
  • Kiểm tra độ giãn nở ống mềm: độ chênh lệch V chất lỏng trong ống khi có và không có áp suất phải nhỏ hơn Emin.

Kiểm tra cơ cấu in của cột đo xăng dầu

  • Kiểm tra nội dung in: thực hiện 2 lần với số lượng cấp phát khác nhau. Sau mỗi lần cấp phát, in 1 lần.
  • Kiểm tra chức năng in: tạo tình huống thực hiện lệnh in (không có tác dụng) khi cột đo xăng dầu đang cấp phát. Tạo tình huống hết giấy sau đó bổ sung và in lại văn bản trước đó.

Xử lý chung

  • Sau khi hoàn tất kiểm định và đạt yêu cầu, cột đo xăng dầu sẽ được cấp chứng nhận (tem/dấu/giấy chứng nhận).
  • Người kiểm định phải niêm phong để tránh việc CĐXD bị tháo lắp, chỉnh sửa các bộ phận quan trọng như: bộ phận tạo xung, IC chương trình, bo mạch, điều khiển điện tử…
  • Người kiểm định phải lập biên bản miêu tả tình trạng lúc kiểm định của CĐXD.
  • Nếu kết thúc kiểm định mà CĐXD không đạt một trong các yếu tố của quy trình thì sẽ không được cấp dấu mới và xóa dấu cũ.
  • Chu kỳ kiểm định: 12 tháng.

Lời kết

Cột đo xăng dầu là thiết bị đóng vai trò quan trọng trong đo lường xăng, dầu. Để duy trì hiệu quả sử dụng cao trong thời gian dài, cần lên kế hoạch kiểm định thiết bị khi đến chu kỳ. Công ty cổ phần hiệu chuẩn ISOCAL với kinh nghiệm phong phú trong lĩnh vực hiệu chuẩn, kiểm định nhất định sẽ đem lại trải nghiệm tuyệt vời cho quý khách hàng. Hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn kỹ hơn nếu có nhu cầu.

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *